Graag een duurzame werf. Hoe dan?
Welke mogelijkheden zijn er om duurzaam te bouwen en bestaande gebouwen en terreinen duurzamer te maken? De familie De Vries, maker van Feadships, lette er op bij de herinrichting en uitbreiding van de werf aan Strȃnwei 6. Op deze pagina leest u over diverse duurzame aspecten van de bouw. Extra expertise op het gebied van duurzaamheid kwam van bouwmanager Bas Lamers, tevens BREEAM-expert. Zo werd BREEAM waar mogelijk leidraad voor de bouw.
Grond werd weer schoon
Als je wilt uitbreiden – bijvoorbeeld met een nieuwe hal – kun je twee dingen doen: een mooie, nieuwe, ongerepte locatie zoeken. Best verleidelijk, want het scheelt de verplichte investering om de bodem te saneren. Of je kunt bouwen op een bestaande locatie. Vanuit het oogpunt van duurzaamheid is het voordeel ervan, dat je natuurgebied met rust laat. De familie De Vries heeft ervoor gekozen op eigen terrein uit breiden. Daar hing wel een prijskaartje aan. Consequentie was immers, dat zij eerst met de verontreinigde bodem aan de slag moesten. Kolen, zware metalen en andere stoffen vertelden het verhaal van ruim honderd jaar bedrijvigheid. Goed nieuws was, dat de meeste grond kon worden teruggebracht en opnieuw gebruikt. Door de bouw in het water was aanvulling van schone grond van buitenaf bovendien bijna niet nodig.
Respect voor flora en fauna
Landschapsbeheer Friesland stelt randvoorwaarden bij de bouw die een natuurgebied raakt. En dat was zeker het geval met de bouw van de tweede dokhal, die inmiddels deels in het water van het IJsselmeer staat. Planten en dieren moesten zo min mogelijk hinder ondervinden van de bouwwerkzaamheden. Landschapsbeheer denkt ook mee over bouwen met respect voor de natuur. De aannemer kwam op verschillende manieren aan hun wensen tegemoet. Bijvoorbeeld door het gebruik van mortelschroefpalen en trekankers. Zo ontstonden bij het heien minimaal trillingen die bijvoorbeeld vis kon opschrikken.
Milieutechnische topper
Een familiebedrijf bouwt voor de toekomst en dat zie je terug in de degelijkheid van de gekozen materialen. De huid van de nieuwe hal bijvoorbeeld, is bekleed met Kingspan ‘sandwichpanelen’. Ze bestaan uit twee staalplaten met een dikke lag schuim ertussen. Vanuit het bouwbesluit dient een constructie tenminste vijftig jaar mee te gaan. De Kingspan beplating met hun DUBO-keur sluiten hier perfect bij aan. DUBO-keur heeft betrekking op het milieuvriendelijke productieproces – en de recycling aan het einde van de levensduur.
Prettig atmosfeertje
Het Bouwbesluit van de Rijksoverheid stelt eisen aan de energiezuinigheid van nieuwe gebouwen. Die wordt uitgedrukt in RC-waarde: de isolatiewaarde van gebruikte materialen. Volgens het Bouwbesluit zou de hal moeten voldoen aan een RC-waarde van 1,5. Dak en wanden hebben echter een RC-waarde van resp. 6 en 4,5. Dat geeft een prettige atmosfeer om in te werken! Bijkomend voordeel: wat echt duurzaam is, merk je ook in de portemonnee. Het kost beduidend minder energie om de hal warm te stoken.
Doe maar led
TL is zó 20-ste eeuw… De nieuwe hal en werkplaatsen zijn dan ook voorzien van ledverlichting. Dat bespaart 30% aan energie, vergeleken met TL. Ook is niet altijd de volle capaciteit nodig. Dus kan het licht gedimd worden wanneer dat kan en hoog worden gedraaid wanneer dat nodig is. Voor niks gaat – letterlijk – de zon op; de ramen hoog tegen de binnengevel voorzien de hal van natuurlijk daglicht.
Zó het IJsselmeer in
Gemeenten en waterschappen formuleren beleid ten aanzien van het scheiden van afvalwater en hemelwater; óók in Friesland. Voor Strȃnwei 6 is dat geen ingewikkelde opgave. De werf draagt op dit punt graag haar steentje bij door opgevangen hemelwater direct terug te geven aan het IJsselmeer. Het afvalwater gaat volgens afspraak het riool in.
Zonne-energie
Eind december 2020 zijn maar liefst 440 zonnepanelen op het dak van de nieuwe hal geplaatst om vervolgens zoveel mogelijk van de zon te profiteren. Met de opbrengst dragen we weer een stukje bij aan het verminderen van onze ecologische voetprint. In 2021 werd er 177 Mwh opgewekt. Dit vertegenwoordigt het gebruik van zo’n 50 huishoudens.
Electrische auto’s
Sinds begin mei is De Vries Scheepsbouw Makkum in het ‘groene’ bezit van twee nieuwe Volkswagens ID 4. Deze volledige elektrische auto’s hebben een actieradius tot meer dan 500 km. Ze vervangen twee oude Peugeots 307 diesel.
Oplaadpunten elektrische auto’s
De mogelijkheid tot het opladen van elektrische auto’s is sinds begin 2021 een feit. De werf beschikt inmiddels over totaal twaalf beschikbare parkeerplaatsen met een oplaadpunt. Ook bezoekers kunnen gebruik maken van oplaadmogelijkheden.